เมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2568 นพ.ศุภชัย โรจน์ขจรนภาลัย ได้เผยแพร่ข้อมูลผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว เตือนถึงอันตรายของฝุ่น PM2.5 ที่มากกว่าที่หลายคนคาดคิด โดยยกตัวอย่างกรณีผู้ป่วยชายอายุ 48 ปี ซึ่งหัวใจหยุดเต้นขณะเล่นฟุตบอลกลางแจ้งในพื้นที่ที่มีค่าฝุ่น PM2.5 สูงในกรุงเทพฯ ผู้ป่วยรายนี้ไม่มีโรคประจำตัวและไม่สูบบุหรี่ แต่พบว่ามีเส้นเลือดหัวใจตีบ 3 เส้น และลิ่มเลือดอุดตันเฉียบพลันที่เส้นเลือดเลี้ยงผนังหัวใจด้านหน้า ระหว่างการรักษา ต้องทำบอลลูน ปั๊มหัวใจ และช็อกไฟฟ้าหลายครั้งกว่าจะสามารถช่วยชีวิตได้
นพ.ศุภชัยชี้ว่า การสัมผัสฝุ่น PM2.5 ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว สามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน เนื่องจากฝุ่น PM2.5 ทำให้เกิดการอักเสบทั่วร่างกาย กระตุ้นการแข็งตัวของเลือดอย่างผิดปกติ และเพิ่มความดันโลหิต เขาแนะนำให้ประชาชนหลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้งในช่วงที่ค่าฝุ่นสูง และสวมหน้ากากอนามัยเมื่อจำเป็นต้องออกนอกบ้าน
นอกจากนี้ งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยเบอร์มิงแฮมและมหาวิทยาลัยแมนเชสเตอร์ยังพบว่า การสัมผัสฝุ่น PM2.5 ในระยะสั้นสามารถลดความสามารถในการจดจ่อและการรับรู้ทางอารมณ์ของบุคคลได้ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการทำงานและกิจกรรมประจำวัน
ด้วยเหตุนี้ การป้องกันตนเองจากฝุ่น PM2.5 จึงเป็นสิ่งสำคัญ ควรติดตามค่าฝุ่นในอากาศ หลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้งเมื่อค่าฝุ่นสูง และสวมหน้ากากอนามัยที่เหมาะสมเพื่อป้องกันอันตรายต่อสุขภาพ
งานวิจัยล่าสุดจากมหาวิทยาลัยเบอร์มิงแฮมและมหาวิทยาลัยแมนเชสเตอร์เปิดเผยว่า การสัมผัสฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ในระยะสั้นสามารถส่งผลกระทบต่อการทำงานของสมอง โดยเฉพาะความสามารถในการจดจ่อและการรับรู้อารมณ์ ผู้เข้าร่วมการศึกษาที่ได้รับการสัมผัสกับ PM2.5 เป็นเวลา 4 ชั่วโมง พบว่ามีความสามารถในการจดจ่อลดลงและการรับรู้อารมณ์ของผู้อื่นแย่ลง แม้ว่าความจำในการทำงานจะไม่เปลี่ยนแปลงก็ตาม นักวิจัยเชื่อว่าฝุ่น PM2.5 อาจทำให้เกิดการอักเสบในร่างกาย ซึ่งส่งผลต่อการทำงานของสมอง
งานวิจัยเผย ฝุ่น PM2.5 ทำลายสมาธิ–ลดการรับรู้อารมณ์ กระทบพฤติกรรมประจำวัน
นอกจากนี้ การศึกษายังชี้ให้เห็นว่าผลกระทบดังกล่าวอาจมีความสำคัญต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน เช่น การซื้อของในซูเปอร์มาร์เก็ต ที่อาจทำให้เราถูกดึงดูดด้วยสิ่งเร้าต่างๆ ได้ง่ายขึ้น การรับรู้อารมณ์ที่ลดลงอาจส่งผลต่อการปฏิสัมพันธ์ทางสังคมและพฤติกรรมของบุคคล ผลการวิจัยนี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการลดการสัมผัสกับมลพิษทางอากาศ เพื่อป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพสมองและการรับรู้
ด้วยเหตุนี้ การป้องกันตนเองจากฝุ่น PM2.5 จึงเป็นสิ่งสำคัญ ควรติดตามค่าฝุ่นในอากาศ หลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้งเมื่อค่าฝุ่นสูง และสวมหน้ากากอนามัยที่เหมาะสมเพื่อป้องกันอันตรายต่อสุขภาพ
ขอบคุณที่มา The Guardian และ Cadena SER
